Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου 2014

Τι συμβαίνει στο χώρο της υγείας;;;;

Αρθρογράφος: ΜΑΡΙΑ ΒΑΓΙΑ  Είναι γιατρός, μέλος του ΚΚΕ

Χιλιάδες εργαζόμενοι ήδη απολύθηκαν, πολλοί βρίσκονται σε διαθεσιμότητα, ενώ σχεδιάζονται άλλες 15 χιλιάδες απολύσεις το 2014. Οι μισθοί έχουν περικοπεί μέχρι και 40%, οι συντάξεις πετσοκόπηκαν, τα ασφαλιστικά ταμεία οδηγούνται σε χρεοκοπία, αφού με την παραπέρα μείωση των εργοδοτικών εισφορών κατά 3,9% διευρύνεται η τρύπα στα Ταμεία κατά 1 δισ. ευρώ. Υγεία, Παιδεία και Πρόνοια έχουν γίνει ακριβό εμπόρευμα. Νοσοκομεία χωρίς γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό, ασθενείς χωρίς φάρμακα, σχολεία χωρίς εκπαιδευτικούς και θέρμανση. Χαράτσια και φοροληστεία φτωχοποιούν παραπέρα το λαό, ενώ η θηλιά των δανείων σφίγγει κι άλλο για χιλιάδες οικογένειες που κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους από τους πλειστηριασμούς, αυτό είναι το κλίμα που επικρατεί κάθε ημέρα.



Αυτή η κατάσταση δεν είναι θέμα «κακής διαχείρισης», που θα λυθεί με την αλλαγή ενός υπουργού ή μιας κυβέρνησης, που λέει ότι θα εφαρμόσει ένα άλλο μείγμα. Η μείωση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης εντάσσεται στο γενικότερο στόχο της κυβέρνησης, του κεφαλαίου και της ΕΕ για «μείωση του μη μισθολογικού κόστους», που περιλαμβάνει την Υγεία, Πρόνοια, Φάρμακο. Ιδιαίτερα σε συνθήκες κρίσης, είναι απαραίτητος όρος για τη δημιουργία ακόμα πιο «φθηνών» για το κράτος και το κεφάλαιο εργαζομένων, για μείωση των κρατικών εξόδων, ώστε να περισσεύουν περισσότερα χρήματα για τη στήριξη των επιχειρηματικών ομίλων με κίνητρα, φοροαπαλλαγές, φοροελαφρύνσεις, μείωση ασφαλιστικών εισφορών, ή και με άμεση χρηματοδότηση.

Οι αστικές κυβερνήσεις πανηγυρίζουν για τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, με το επιχείρημα ότι αυτή παραμένει εξαιρετικά υψηλή. Ωστόσο, όσο μειώνεται η δαπάνη του κράτους και των ασφαλιστικών ταμείων, τόσο αυξάνονται οι απευθείας πληρωμές από τους ασθενείς, που έχουν ήδη πληρώσει για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη μέσω της βαριάς φορολογίας και των ασφαλιστικών τους εισφορών. Ας δούμε όμως πως εξελίσσεται η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη:

-2009: 5,3 δισ. ευρώ (2,2% του ΑΕΠ). Το 2010: 4,3 δισ. (1,9%). Το 2013: 2,55 δισ. (1,3%).    Το 2014: μέχρι 2 δισ. (1%). Αντίστροφα, η μεσοσταθμική συμμετοχή των ασφαλισμένων στα φάρμακα, από 9% που ήταν το 2009, εκτινάχτηκε στο 24% το 2013.

Τα μέτρα, που έχουν παρθεί τα τελευταία 3 χρόνια για το Φάρμακο, είναι καταστροφικά για την πλειοψηφία του λαού, ενώ εφαρμόζονται σε πολλές χώρες της ΕΕ. Πώς όμως οι αστικές κυβερνήσεις φορτώνουν στους ασθενείς ολοένα και μεγαλύτερο μέρος από το κόστος του εμπορεύματος που λέγεται φάρμακο;

-Τον Απρίλη του 2011,το ΠΑΣΟΚ θέσπισε τη λεγόμενη «αρνητική λίστα» φαρμάκων. Περιλαμβάνει 1.100 βασικά φάρμακα, τα οποία δεν αποζημιώνονται από τα ασφαλιστικά Ταμεία. Δηλαδή, οι ασφαλισμένοι πληρώνουν το 100% της τιμής τους. Οι ασθενείς επιβαρύνθηκαν το 2011 με 132 εκατ. ευρώ (μέσω της «αρνητικής λίστας») και με άλλα 20,9 εκατ. ευρώ, μέσω των Μη Συνταγογραφουμένων Φαρμάκων. Μάλιστα, σύμβουλοι του υπουργείου Υγείας σημειώνουν πως «δεν μπορεί στην Ελλάδα τα ΜΗΣΥΦΑ να είναι 4% και στη Γερμανία 18%».

-Τον Μάη του 2012, η κυβέρνηση Παπαδήμου επέβαλε στους χρόνια πάσχοντες έως και 25% συμμετοχή στο φάρμακο. Με υπουργική απόφαση μια σειρά χρονίως πάσχοντες επιβάλλεται συμμετοχή στα φάρμακα που δεν σχετίζονται άμεσα με την ασθένειά τους. Για παράδειγμα, ένας καρκινοπαθής, ενώ πριν έπαιρνε όλα τα φάρμακα με κάλυψη απ' το Ταμείο του, στο εξής έχει μηδενική συμμετοχή μόνο σε όσα σχετίζονται άμεσα με την ασθένειά του. Αν λόγω της χημειοθεραπείας, χρειάζεται παυσίπονα, βάζει από την τσέπη του έως και 25% της αξίας των φαρμάκων αυτών. Ταυτόχρονα, αυξήθηκε η συμμετοχή σε φάρμακα για μια σειρά ασθένειες, όπως για χοληστερίνη από 10% σε 25%, οι ινσουλίνες για σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, από 0% σε 10%.

-Στο 27% υπολογίζεται ότι θα εκτιναχτεί το 2013 η μεσοσταθμική συμμετοχή των ασφαλισμένων στη φαρμακευτική δαπάνη, με την εφαρμογή του πρόσφατου μέτρου, σύμφωνα με το οποίο ο ΕΟΠΥΥ θα αποζημιώνει μόνο για το πιο φθηνό φάρμακο και ο ασφαλισμένος θα πληρώνει τη διαφορά της τιμής (Λιανικής και Ασφαλιστικής Τιμής), αν πάρει άλλο σκεύασμα. Μάλιστα, ο υπουργός Υγείας, Αδ. Γεωργιάδης, έχει δηλώσει πως «ο μέσος όρος συμμετοχής των ασθενών στα φάρμακα στην Ευρώπη είναι 37%».

-Μέσω Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ 3117/9-12-2013), μπαίνει πλαφόν στο όριο συνταγογράφησης των συμβεβλημένων με τον ΕΟΠΥΥ γιατρών.

-Ένας άλλος παράγοντας που συνέβαλε στο στόχο για μείωση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, είναι οι εκατοντάδες χιλιάδες άνεργοι και ανασφάλιστοι - τα μεγαλύτερα θύματα της καπιταλιστικής κρίσης - που «απάλλαξαν» τον ΕΟΠΥΥ και τα ασφαλιστικά ταμεία από τις «υπερβολικές δαπάνες», αφού έχουν χάσει κάθε ασφαλιστικό δικαίωμα, όχι μόνο για φάρμακα, αλλά και για όλες τις υπηρεσίες Υγείας. Όλοι αυτοί καλούνται να επιλέξουν αν θα πληρώσουν οι ίδιοι το κόστος, αν δεν θα πάρουν καθόλου τη φαρμακευτική αγωγή ή αν θα απευθυνθούν σε κάποιο «κοινωνικό φαρμακείο».

Σε ότι αφορά την κατάργηση των 25ευρω,  δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι είναι προσωρινή. Το ένα ευρώ ανά συνταγή, που πληρώνουν οι ασφαλισμένοι από το 2014 θα αποφέρει συνολικά 70 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Με βάση τον κρατικό προϋπολογισμό για το 2014, οι δαπάνες για τα δημόσια νοσοκομεία θα είναι μειωμένες κατά 32%, για τον ΕΟΠΥΥ κατά 30% και για τα φάρμακα κατά 15%. Αυτό σημαίνει παραπέρα χειροτέρευση των υπηρεσιών Υγείας σ' όλες τις βαθμίδες, μεγαλύτερο κόστος για τους ασθενείς, περισσότερες δυσκολίες για μεγάλο μέρος του πληθυσμού να έχει στοιχειώδη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Μάλιστα, στο πλαίσιο της λειτουργίας του δημόσιου συστήματος Υγείας με επιχειρηματικά κριτήρια, το ίδιο το Νοσοκομείο προσφέρει τη δυνατότητα σε όλους τους γιατρούς να εξετάζουν επί πληρωμή στα λεγόμενα «απογευματινά ιατρεία» και ανάλογα η κυβέρνηση ετοιμάζεται να θεσμοθετήσει και τα «απογευματινά χειρουργεία». Αυτός είναι ο δρόμος που δείχνουν προς την έξοδο από την κρίση… για τη «δήθεν» ανάκαμψη.

Ενώ η κατάσταση χειροτερεύει για τους εργαζόμενους, αντίθετα για τα μονοπώλια της Υγείας ανοίγεται νέο πεδίο κερδοφόρας δράσης. Η μείωση των κρατικών δαπανών, όπως αυτές για το δημόσιο σύστημα της Υγείας, έχει σαν αποτέλεσμα ν’ αυξάνονται οι ιδιωτικές δαπάνες Υγείας, με παράλληλη στήριξή τους από το κράτος με περισσότερα χρήματα, φοροαπαλλαγές, εισφοροαπαλλαγές κι άλλα προνόμια.

Το νομοσχέδιο για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, εκτός απ' τη μετατροπή του ΕΟΠΥΥ αποκλειστικά σε αγοραστή υπηρεσιών Υγείας, θα προβλέπει και την έναρξη της διαδικασίας της διαθεσιμότητας και κινητικότητας για το 75% του προσωπικού του Οργανισμού. Πρόκειται για τα 330 πολυιατρεία του ΕΟΠΥΥ σε όλη τη χώρα, όπου απασχολούνται σήμερα 9.979 εργαζόμενοι, από τους οποίους 5.765 γιατροί, 2.841 υγειονομικοί και 1.373 διοικητικοί υπάλληλοι. Από αυτούς θα παραμείνουν 1.400 εργαζόμενοι στην κεντρική υπηρεσία και στις 57 περιφερειακές υπηρεσίες, που στην πλειοψηφία τους είναι διοικητικοί υπάλληλοι, 200 φαρμακοποιοί και 15 γιατροί.

Σύμφωνα με το σχέδιο της κυβέρνησης, για να γίνει ο ΕΟΠΥΥ κατ' αποκλειστικότητα αγοραστής υπηρεσιών Υγείας, πρέπει να απαλλαγεί από την ευθύνη της λειτουργίας των πολυιατρείων που διαθέτει και τη μισθοδοσία του προσωπικού τους.

Προβλέπεται λοιπόν, να περάσουν τα πολυιατρεία στην αρμοδιότητα των εφτά Υγειονομικών Περιφερειών (ΥΠΕ), οι οποίες έχουν την ευθύνη για τη λειτουργία των δομών του ΕΣΥ σε όλη τη χώρα. Μαζί με τις δομές θα περάσει και το προσωπικό τους και θα αξιολογηθούν από τις κατά τόπους ΥΠΕ και ανάλογα θα κριθεί αν θα συγχωνευτούν, πόσο προσωπικό θα απομείνει σε αυτές κ.ά. Τα κριτήρια, βέβαια, της αξιολόγησης δε θα είναι η κάλυψη των αυξημένων λαϊκών αναγκών, άρα, είναι βέβαιο ότι θα μειωθούν οι δημόσιες μονάδες και θα αφαιρεθούν ειδικότητες, όταν σήμερα υπάρχει ανάγκη για επέκταση των δομών ΠΦΥ και για στελέχωσή τους με όλες τις βασικές ειδικότητες.

Η μόνη λύση είναι η ενδυνάμωση της πάλης του λαού για να καταργηθούν όλα τα χαράτσια και κάθε πληρωμή για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Για να είναι αποτελεσματικός αυτός ο αγώνας, θα πρέπει να κατευθύνεται ενάντια στην πολιτική που στηρίζει την επιχειρηματική λειτουργία των δημόσιων νοσοκομείων μέχρι την κατάργησή της. Οι υπηρεσίες Υγείας πρέπει να αποτελούν κατοχυρωμένο λαϊκό δικαίωμα και όχι εμπόρευμα ή φιλανθρωπία. Το εργατικό κίνημα και η λαϊκή συμμαχία πρέπει να αντιπαραθέσουν και να διεκδικήσουν την πανελλαδική ανάπτυξη ενιαίου, αποκλειστικά κρατικού και απολύτως δωρεάν συστήματος ΠΦΥ, με βασικό προσανατολισμό την πρόληψη και με κατάργηση κάθε επιχειρηματικής δράσης.

Ένα αποκλειστικά δημόσιο, καθολικό και δωρεάν σύστημα Υγείας είναι δικαίωμα του λαού και πρέπει να το διεκδικεί.